Savuti

Woensdag 18 september Savuti

We vliegen vandaag naar het Savuti National Park, maar er is nog tijd voor een gamedrive in de ochtend. We zitten weer gezellig in de jeep met het Australische stel, Jeff en Anna, waar we de laatste dagen ook mee hebben opgetrokken. We gaan op zoek naar leeuwen, en het territorium waar zij verblijven is wel een uur rijden verderop. Gelukkig pikt Summer, gezeten in zijn stoeltje, op een zeker moment verse sporen op, en kunnen we de leeuwenfamilie vrij makkelijk vinden. Die uitgebreide familie wordt bij leeuwen een pride genoemd, en bestaat uit 2 mannen, 4 vrouwen en 12 cubs. Er is wel een strikte hiërarchie in de pride, wie doet het met wie, wie mag het eerste eten, wat de kinderen voor rechten hebben, voor alles zijn wetten.

De pride ligt wat verspreid onder de bosjes, en de allerkleinsten liggen nog bij moeder aan de borst. Blijkbaar hebben de ouders en grotere kinderen deze ochtend allemaal nog vers vlees gegeten, want ze liggen er wat gezapig bij. Op de rug, de poten gespreid, en af en toe demonstratief gapend. We zien ook een leeuwenjong dat voorzichtig zijn vader benaderd, misschien op zoek naar wat spel en vermaak, maar de papa duwt hem beslist weg: ‘jongen, ik doe mijn middagdutje’. Het leeuwenjong druipt wat beteuterd af, en gaat maar bij een broertje of neefje liggen, sommig gedrag is uitwisselbaar tussen de diersoorten. We genieten enorm van de leeuwengroep, en Kaykay moet flink doorrijden om op tijd bij de landing strip te zijn. Tien minuten voor de landing zijn we uiteindelijk ter plaatse, en nemen afscheid van onze safari genoten, Kaykay en Summer. 

De pilote van het propellorvliegtuigje is dit keer een stoere jongedame uit Botswana, die ons veilig naar de volgende bestemming in Savuti brengt. Door de warmte van het middaguur is de turbulentie nog erger dan normaal, dus we zijn blij als we na een half uurtje op onze bestemming zijn. We worden op de strip verwelkomt door onze nieuwe gids, Isac, een echte grappenmaker. Nadat we onze spullen in de lodge hebben gelegd roept hij ons snel mee voor een gamedrive. Hij heeft gehoord dat er ergens een dode olifant is, die afgelopen nacht overleden is, en nu wordt opgegeten door een leeuwenfamilie. Het is natuurlijk wel weer een uur rijden door een heuvelig duinlandschap, met zand dat zo rul is dat Isac continue vol gas moet gaan om niet vast te komen zitten. We zitten aan boord met een vrolijk stel uit München, Frank en Corinne. Na een uur hobbelen zien we plotseling twee jakhalzen zitten, onze gids weet nu dat het olifantenlijk niet ver kan zijn. De leeuwen dwingen namelijk af dat zij als eerst mogen eten, pas als de pride volledig voldaan is, komen de jakhalzen aan de beurt, die dan weer moeten concurreren met de gieren. 

Ook bij de leeuwen is de hiërarchie weer merkbaar; de mannen mogen eerst en dan de vrouwen, met onderling ook een duidelijke rangorde. De leeuwenjongeren blijven uit de buurt als de ouderen aan het eten zijn, disrespect naar de oudere leeuwen wordt hardhandig afgestraft.

‘S Avonds eten we weer met de andere gasten en het personeel aan lange tafels. Voor het diner wordt geopend worden we eerst allemaal toegesproken met een persoonlijke noot; al het personeel heeft onze namen uit het hoofd geleerd. Na een mooie toespraak wordt er veelstemmig in het Botswanaas gezongen, met name de kok Maggie laat zich niet onbetuigd. Met haar volume is het duidelijk dat ze geen microfoon nodig heeft, de rest van het personeel zingt mee, de heupwiegende danspasjes zijn mooi gecoördineerd. En iedere keer als ze een lied afsluit, en Bas bijna naar het buffet wil gaan, zet ze weer een nieuw Afrikaans lied met veel uithalen en jodelklanken. Toch schitterend. Het buffet is weer overdadig en heerlijk bereid. De hotelmanager die bij ons aan tafel zit verteld dat er eens per maand een vrachtwagen komt, die dan 16 uur heeft moeten rijden uit Maun, het distributie centrum, al het bederfelijke eten komt eens per week gekoeld per vliegtuig. Ze verteld ook dat haar shift hier twee maanden duurt, en dat ze dan twee weken naar Maun mag, naar haar dochtertjes die bij Oma wonen. Het is indrukwekkend met hoeveel inzet en zorg de mensen dit paradijselijk verblijf uit de grond gestampt hebben, midden in de woestijn. Het is ook erg positief dat alles door de mensen uit Botswana zelf gerund worden; in Botswana is duidelijk de juiste scholing en logistiek voorradig om dit allemaal mogelijk te maken

Donderdag 19 september

Het was een nacht vol met olifanten getrompetter, de groep die vannacht aan het drinken was werd belaagd door hyena’s, op zo’n 20 meter afstand van ons bed. Brulkikkers, wrattenzwijnen, allemaal insecten, alles was vannacht druk in concert. De ochtendrive gaat weer samen met Frank en Corine, met Isac aan het stuur. We gaan weer bij het olifantenlijk kijken, er is al veel meer van het beest weggepeuzeld. De onderkaak ligt los, de tong is weg, en ook een van de onderbenen is keurig ter hoogte van het kniegewricht verwijderd. Ondertussen zijn de leeuwen echt voldaan na zo’n 24 uur schransen, en met wat dikke buiken slenteren ze naar de waterdrinkplaats, waar ze dan de olifanten weer verjagen. Bij de dode olifanten grijpen nu de jakhalzen hun kans, en met zijn vieren tegelijk trekken ze aan de losse rottende flappen vlees. De stank en vliegen beginnen onverdraaglijk voor ons te worden, en we spreken met Frank en Corinne af dat we dit toch wat ontluisterende spektakel niet meer hoeven te zien.

We genieten daarna van de ochtend thee en koffie pauze, op een wijdse vlakte met in de verte olifanten. Isak benut dit moment om ons bij te praten over de geologische geschiedenis van Botswana, erg dapper omdat hij weet dat Corinne van beroep geologe is. Toch kan hij zeer deskundig vertellen over de beweging van tectonische platen, het ontstaan van Gondwanaland (toen Afrika nog aan Zuid-Amerika vastzat), en hoe door de aardscheuren er midden in dit gebied een gigantisch meer ontstond. Door de hogere heuvels die ontstonden door de stuwing van de aardschollen, stroomde het water naar dit lager gelegen gebied dat geen doorgang meer had naar de oceanen. De meeste rivieren in de wereld stromen naar zee, of een oceaan, maar hier eindigen alle rivieren in het gigantische Okavango delta gebied, totdat het water verdampt of in de grond verdwijnt. Hierdoor is wel het hele bijzondere landschap en biosfeer van Botswana ontstaan waar wij nu zo van genieten. Een verder geluk was dat door de geologie er weinig bodemschatten zijn in Botswana, in tegenstelling tot omliggende landen als Angola, Zimbabwe en Zuid-Afrika. Daarom is Botswana niet gekoloniseerd, niemand had interesse in het land omdat er toch niets te halen viel. Maar juist doordat het in de luwte van de wereldpolitiek is gekomen, heeft het land zich kunnen ontwikkelen tot een welvarend en veilig land, dat ook heel gunstig op de ranglijsten staat met betrekking tot mensenrechten en vrouwenemancipatie.